Wychowanie dziecka to jedno z najtrudniejszych i najważniejszych zadań w życiu każdego rodzica.

To od rodzica w dużej mierze zależy, w jaki sposób pokieruje jego rozwojem, tak, aby w przyszłości wyrosło na pewnego siebie dorosłego człowieka. Wychowanie to między innymi rozmawianie.

Celem naszej rozmowy z dziećmi nie może być tylko kierowanie ich zachowaniami. Powinna ona dotyczyć wielu różnych tematów, a nie ograniczać się tylko do tych „kłopotliwych” dla dzieci, dlatego z dzieckiem należy rozmawiać codziennie, nie tylko wtedy, kiedy wydarzy się coś złego. Dyskutowanie, dzielenie się z rodzicami swoimi refleksjami daje dzieciom wspaniałą okazję do uczenia się - zadając pytania, rodzic zachęca do opowiadania. Rodzice powinni korzystać ze wszystkich okazji do rozmów. Wspólna zabawa, spacer, przejazd samochodem, a nawet zwykłe wyjście do sklepu - te wszystkie okoliczności sprzyjają konwersacji. Podczas rozmowy z dzieckiem nie wolno zapominać o odpowiedniej postawie, tonie głosu i kontakcie wzrokowym. Te wszystkie czynniki mają zachęcić dziecko do rozmowy, sprawić, że będzie mu się kojarzyła z miłym spędzaniem czasu z najbliższymi. Nie będzie karą, a przyjemnością.

Bardzo ważnym aspektem jest uważne słuchanie wypowiedzi dziecka. Należy jednak zwrócić uwagę na to, w jaki sposób to robimy. Musi to być słuchanie uważne i z zainteresowaniem, cała uwaga rodzica powinna być skupiona na dziecku, nie robimy tego, dlatego, że „tak trzeba”. Jeżeli słuchamy dziecka uważnie, zachęcamy go tym samym do zwierzeń. Kiedy będzie ono miało poczucie, że jest dla rodzica ważne, naprawdę słuchane, a rodzic przejmuje się tym co ono mówi, chętniej zwierzy się ze swoich problemów. Nie wystarczy jednak dziecka wysłuchać, należy również próbować rozumieć jego problemy, nawet te, które z punku widzenia rodzica są mało ważne i błahe.

Wzajemna rozmowa to także doskonały moment na wyrażanie oczekiwań i uczuć rodzica wobec dziecka, a także uświadomienie dziecku konsekwencji jego złych zachowań. Dziecko powinno odczuć konsekwencje swojego złego postępowania, ale niekoniecznie w postaci kary. Konsekwencje są naturalnym wynikiem zachowania się dziecka. Kolejnym, bardzo ważnym zadaniem, jakie stoi przed rodzicem, jest pomoc dziecku w radzeniu sobie z własnymi uczuciami. Istnieje duża zależność pomiędzy uczuciami, a zachowaniem. Kiedy dziecko czuje się dobrze, jest szczęśliwe, dobrze się zachowuje. Kiedy czuje się niepewnie, jest nieszczęśliwe reaguje impulsywnie i nie zawsze adekwatnie do sytuacji. Jednym ze sposobów, w jaki rodzice mogą pomóc dzieciom radzić sobie z ich negatywnymi uczuciami jest wczucie się w sytuację dziecka, próba zrozumienia jego uczuć, nazwanie ich. Ważny tu jest sposób, w jaki komunikujemy się z dzieckiem, czy okazujemy mu wsparcie i zrozumienie czy też może negujemy jego uczucia. Kiedy zwracamy uwagę tylko, albo w dużej mierze, na złe rzeczy, które robią dzieci, zaniżamy ich poczucie własnej wartości, budujemy ich wizerunek jako dzieci które nic nie potrafią. Za to, kiedy zaczynamy zwracać uwagę na ich starania i dobre uczynki, chwalimy je za nie, ich poczucie wartości wzrasta, ich obraz zmienia się na pozytywny, a one robią wiele, by ten obraz wzmocnić i zachować.

Przygotowała Barbara Kowalczyk